Śpiewak , MagdalenaKowalewska, IngaCzerniawska-Piątkowska, Ewa2024-03-212024-03-212023Śpiewak M., Kowalewska I., Czerniawska-Piatkowska E. (2023), Genetic aspects of lactose synthesis in dairy cattle. Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric,. Aliment., Pisc., Zootech., 367(66)2, 81–89. doi 10.21005/AAPZ2023.66.2.82300-5378http://hdl.handle.net/20.500.12539/1968Market requirements, dictated by the growing needs of consumers, make it necessary to conduct breeding works to improve the performance characteristics of farm animals. The effectiveness of the breeding goal depends on both the genotype of the animals and the environmental conditions. Genomic selection using single nucleotide polymorphism (SNP) is increasingly used in the selection and evaluation of dairy cattle breeds. In recent years, many experiments have been carried out to determine the relationship between the occurrence of the genotype and performance traits of livestock. The analysis of milk composition carried out so far focused mainly on such milk production traits as milk yield (kg), fat yield (kg), fat content (%), protein yield (kg) and protein content (%). So far, no largescale experiments have been carried out to test the content of lactose in milk and evaluate possible relationships with other milk performance traits. Lactose synthesis in the epithelial cells of the mammary gland serves as a major factor influencing milk volume production. Due to that conducting such an analysis seems to be beneficial for milk producers for economic reasons. An additional advantage may be the use of the obtained results in marker-assisted selection (MAS). The present review summarizes knowledge about lactose synthesis by covering and linking several aspects of cow’s milk.Wymagania rynkowe, dyktowane rosnącymi potrzebami konsumentów, stwarzają konieczność prowadzenia prac hodowlanych w celu poprawy cech użytkowych zwierząt gospodarskich. Skuteczność celu hodowlanego zależy zarówno od genotypu zwierząt, jak i warunków środowiska. Coraz częściej w ocenie wartości osobników ras mlecznych stosuje się selekcję genomową wykorzystującą polimorfizm pojedynczego nukleotydu (ang. single nucleotide polymorphism, SNP). W ostatnich latach przeprowadzono wiele doświadczeń w celu określenia zależności pomiędzy występowaniem genotypu a cechami użytkowymi zwierząt gospodarskich. Przeprowadzone dotychczas analizy składu mleka skupiały się głównie na takich cechach użytkowości mleka jak wydajność mleka (kg), wydajność tłuszczu (kg), zawartość tłuszczu (%), wydajność białka (kg) oraz zawartość białka (%). Do tej pory nie przeprowadzono na dużą skalę doświadczeń polegających na badaniu zawartości laktozy w mleku oraz ocenie ewentualnych zależności z innymi cechami użytkowości mlecznej. Synteza laktozy w komórkach nabłonkowych gruczołu mlekowego jest głównym czynnikiem wpływającym na objętość produkcji mleka. Przeprowadzenie analiz zależności pomiędzy zawartością laktozy w mleku a cechami użytkowości mlecznej wydaje się korzystne ze względów ekonomicznych dla producentów mleka. Dodatkowym atutem może być wykorzystanie otrzymanych wyników w selekcji wspomaganej markerami (MAS). Niniejsza praca podsumowuje wiedzę na temat syntezy laktozy, obejmując i łącząc kilka aspektów dotyczących mleka krowiego.enAttribution-NonCommercial 3.0 Polandlactose synthesismarker-assisted selection (MAS)mastitismetabolic disordersdairy cattlesynteza laktozyselekcja wspomagana markerami,mastitiszaburzenia metabolicznebydło mlecznezootechnika i rybactwoArticle